Anita verwoest, interview met Adriaan Volk.
Via de voorzitter van de Stichting Wijdekerk krijg ik een tip over een nieuw boek bij Uitgeverij KokBoekencentrum, met als titel ‘Later als ik vliegen kan’ van Adriaan Volk. Als vrijwilliger en redactielid bij Wijdekerk, spreken mij vooral boeken aan over LHBT+ kwesties, waarin religie en kerk een rol spelen. En dan vooral boeken die de diepte ingaan en het werkelijke verhaal achter de mens vertellen, met een duidelijk boodschap voor de lezer. Via de uitgever krijg ik het boek thuisgestuurd. Omdat ik twee weken met manlief naar Toscane afreis, verheug ik mij al ontzettend op twee weken vrij zijn, met alle tijd voor het lezen van een goed boek.
De eerste dag van de vakantie installeer ik mij met het boek aan de rand van het zwembad, midden in een gebied met prachtige olijfbomen. Vanaf het moment dat ik begin te lezen kan ik niet meer stoppen. Ik verlies me helemaal in het boek, een young adultroman over een jongen die homo is en in groepstherapie gaat voor zijn angststoornis. Na twee dagen heb ik het boek uit. Wat een mooi, kwetsbaar en hoopvol boek. En wat zou ik de schrijver graag eens willen interviewen!.
Een paar weken later is het zover en rij ik naar Amsterdam om Adriaan te interviewen over zijn boek. Ik vind het altijd een beetje spannend om iemand te interviewen. Wat zal of kan ik hem vragen? Maar ik voel mij direct op mijn gemak bij deze bescheiden jongeman met zijn vriendelijke donkerbruine ogen.
Corona een zegen
Terwijl Corona voor de meeste mensen een vreselijke tijd is geweest, is het voor Adriaan min of meer een zegen geweest. Adriaan steekt van wal. “Ik werkte in die tijd in een hotel, maar vanwege Corona moest het hotel haar deuren sluiten. Dus ineens zat ik thuis met zeeën van tijd. Ik had altijd al de droom om een boek te schrijven, maar er waren altijd wel redenen om het niet te doen. Nu zat ik verplicht thuis en kon ik geen excuus meer bedenken om niet te beginnen.
Het boek gaat over een jongen die op zoek is naar de vrijheid om zichzelf te zijn. Hoewel de personages in het boek fictief zijn en hun levens alleen op papier bestaan, zijn de dingen waar ze tegen aanlopen echt. Er is nog steeds een groot taboe rond mentale problemen bij jongeren. Ik hoop met mijn debuut de geestelijke gesteldheid van jongeren bespreekbaar te maken en het taboe rond mentale problemen te doorbreken.”
Alhoewel het geen autobiografie is, heeft Adriaan veel van zijn eigen ervaringen in het boek verwerkt.
Evenals Bram in het boek groeit Adriaan op in een christelijk dorp, waar hij naar de Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt gaat en ook de gereformeerde basis- en middelbare school bezoekt. En net als Bram komt Adriaan er gaandeweg achter dat hij homo is. Lastig om voor uit te komen in het dorp waar hij woont, in een omgeving waar men niet zo snel over problemen en gevoelens praat. Dit heeft tot gevolg dat Adriaan net als Bram een paniekstoornis ontwikkelt. Jaren later gaat hij hiervoor in therapie en als hij 24 jaar is komt Adriaan uit de kast. Eerst bij zijn ouders en later bij zijn zus. Adriaan vervolgt: “mijn ouders en zus vonden het prima en hebben mij niet veroordeeld en volledig geaccepteerd, maar vanwege de strenge christelijke traditie waarin ik ben opgevoed heb ik jaren niet kunnen luisteren naar mij eigen gevoel. Ik paste mij altijd aan en leefde mijn leven volgens de daar geldende normen. Je werd zeker niet uitgedaagd op zelf op onderzoek uit te gaan, maar eerder om je te conformeren. Dus dat deed je dan maar. Altijd maar aanpassen en doen alsof je dat fijn vond, terwijl er binnen in mij een grote behoefte was aan vrijheid.”
Uiteindelijk vertrekt Adriaan naar Amsterdam. Langzaamaan ontdekt hij zijn ware identiteit en krijgt hij een vriend. Adriaan: “Ik weet nog dat ik mij daar in het begin best schuldig over voelde. Er hing als het ware een grote zwarte wolk boven die relatie. Telkens kwam dat beschuldigende stemmetje naar boven dat zei dat je wel jezelf mag zijn, maar alleen tot een bepaalde hoogte. Het heeft lang geduurd voordat die wolk optrok. Het is een heel proces geweest en dat is het soms nog. Als je jezelf zo lang ontkent en aanpast aan de wensen van anderen, dan duurt het een hele tijd voordat je ontdekt wie je nou werkelijk zelf bent en wat je zelf wilt. Het boek heeft een grote last van mij afgehaald. Soms was het moeilijk omdat ik dingen opnieuw beleefde, maar uiteindelijk heeft het me veel goeds gebracht. Ik heb hele mooie reacties gekregen, ook van mensen uit de kerk. Ik kreeg ook een reactie van iemand die mij vertelde dat het boek precies op het juiste moment was gekomen en haar erg geholpen heeft. Daar ben ik heel blij mee. Daarnaast hoop ik dat mensen zich door dit boek bewust worden van wat ze een ander met hun ‘goedbedoelde’ woorden kunnen aandoen. Het zou mooi zijn als mensen zich meer zouden inleven in de situatie van anderen. Ik hoop echt dat het makkelijker wordt voor de volgende generatie om zichzelf te zijn en uit de kast te komen .”
Adriaan woont inmiddels al jaren samen met zijn vriend en werkt als tekstschrijver en redacteur. Hij vervolgt: “Als ik me druk maak, kijk ik altijd graag naar vogels die vliegen. Dat is voor mij de ultieme vorm van vrijheid en het verwijst naar mijn idee ook naar de absurditeit van het leven. Het plaatst beklemmende tradities in een ander perspectief. Ik zou graag aan jongeren willen meegeven om uit hun ‘veilige’ nest te komen en de sprong naar vrijheid te wagen. Richt je leven niet in zoals je ouders of anderen dat doen of willen, maar kies je eigen weg en maak je eigen keuzes. En als je worstelt met problemen, praat erover en zoek hulp. Je bent niet alleen. Ook online is er allerlei hulp voor jongeren beschikbaar, bijvoorbeeld via www.jongerenhulponline.nl. Geef niet op. Je kunt alles zijn wat je wilt, als je maar durft te vliegen!”
Helaas durven veel christelijke boekhandels het boek niet in de winkel te leggen. Gelukkig wel Aart de Bonte, redacteur bij KokBoekencentrum. Deze uitgeverij geeft aan ook een taak te hebben in de christelijke LHBT-emancipatie en vindt het belangrijk dat er boeken daarover verschijnen. Het boek is verkrijgbaar bij KokBoekencentrum en kost € 18,99. Later als ik kan vliegen is een prachtig, herkenbaar boek, waarin ook religie en de kerk een rol spelen. De boekhandels zijn erg enthousiast, evenals ikzelf.
Je vind het boek ook terug op de boekenpagina Wijdekerk uitgelezen.
