Jordi Noort.
Geen mens is alleen op de wereld. Hoewel het zo vaak kan voelen, is het feitelijk niet zo. We zijn namelijk met zijn allen op de wereld, en we zijn allemaal lid van dezelfde soort: de mens. Het moet nu al een jaar of tien zijn dat ik daar een metafoor over heb ontwikkeld die ik sindsdien altijd bij me draag, en binnenkort wellicht tot een van mijn tatoeages laat maken. Ik noem het De diamantparabel. Want er is geen enkel onderwerp waar ik geïnteresseerder in ben dan geschiedenis. Al sinds jaar en dag ben ik vooral bezig met de geschiedenis van de stichting van New York, en zonder daar verder over uit te wijden, was haar stichter, de Duitse Peter Minuit, diamantsnijder. Naarmate ik dat beroep leerde kennen en hoe diamant snijden in zijn werk gaat, zag ik vrijwel meteen de vergelijking die gemaakt kan worden met de mens.
Diamant begint simpel gezegd als steenkool waar al wat glasachtige vormen in te ontdekken zijn. Het ziet er in eerste instantie niet uit, maar over de jaren begon men te ontdekken wat een oogstrelend juweel het kon worden, mits je het op de juiste manier ‘sneed’. En dat bleek nog niet zo’n makkelijk klusje.
Er is geen harder materiaal op aarde dan diamant. Letterlijk niets anders kan een diamant snijden dan zijn soortgenoten. Een slijptol werd in de eeuwen hiervoor ingevet met olie, en bestrooid met diamantstof. De snijder bewoog met zijn voet de slijptol, en hield de nog onbewerkte diamant tegen de slijptol aan, die door de diamantstof in staat was om de doffe plekken uit de diamant te slijpen. Hield je de diamant te lang tegen de slijptol aan, dan kon deze laatste finaal doorbreken en de diamant een vuile buts krijgen die je er maar lastig uitgeslepen kreeg.
Al snel werd ontdekt dat als men dat slijpen op een bepaalde manier deed, de diamant een van de transparantste juwelen kon worden die er bestonden. Gevolg hiervan was dat het als een prisma ging werken - scheen men een streepje licht erop, dan spatte dat licht uit elkaar in duizend kleuren. Het was dan ook niet voor niks dat de diamant zo duur was, want de populariteit steeg naarmate Amsterdam en Antwerpen groeiden als echte diamantsteden, en…
Nee, laat ik bij de metafoor blijven. De vergelijking trek ik, omdat er geen stugger materiaal bestaat dan een mens. In mijn optiek kan letterlijk niets anders dan een soortgenoot de mens ‘slijpen’. Iemand die zich weigert te laten slijpen, die weigert contact te zoeken met anderen, is als dat doffe glasachtige materiaal omgeven door steenkool. Maar iemand die contact zoekt met mensen die hij vertrouwt, die hem op de juiste manier slijpen, is als een diamant die telkens een vlakje geslepen krijgt. Hierdoor wordt vlakje transparant en kan een regenboog aan kleuren kan uitstralen vanuit één streepje licht. En het mooie is: wat er van je afgeslepen wordt, kan gebruikt worden om andere diamanten te slijpen.
Dit is een uiteenzetting over mijn parabel dat je niet alleen bent. Nooit. Ook al heb je het lastig, of heb je te maken met moeilijke familierelaties of leef je ongewild celibatair. Er zijn mensen die naar je uitkijken, die op je wachten, die je kunt vertrouwen. Die moet je zoeken, en vinden.
Zal je vertrouwen tijdens die zoektocht nooit beschadigd raken, zal je nooit te lang tegen de slijptol gehouden worden? Zeker wel. Maar als je eenmaal die mensen vindt die jou kunnen schaven, slijpen en snijden om jou de prachtigste diamant te laten worden die je kunt zijn, zullen die er alles aan doen om die butsen weg te slijpen.
