Jacob Diederiks - (Boekrecensie "Het Roze Schaap", Johan Verweij).
Niet lang geleden las ik ‘Ik zal altijd van je houden’, het bewogen relaas van Geja van Reenen, een liefdevolle moeder over haar homozoon, die een relatie aanging met zijn vriend. Tegen de druk van de kerk in, zijn moeder en zoon bij de kerk gebleven. Hoewel auteur Johan Verweij zichzelf in ‘Het roze schaap’ ongeneeslijk religieus noemt, kon hij als getraumatiseerde homo die moed niet meer opbrengen en verliet behalve de gereformeerde bondskerk waar hij als kind werd gedoopt, ook de Alblasserwaard.
Toch kijkt hij niet om in wrok. Ontroerend is hoe hij contact zoekt met de mensen uit zijn jeugd – de dominee, de therapeut en klasgenoot – en hen vraagt hoe zij toen tegen hem aankeken. Hadden zij de geloofsstrijd door van Johan, de kwetsbare jongen die meende dat hij moest kiezen tussen geloven en homoseksueel zijn? Dachten zij nog even star als toen of waren zij intussen milder geworden in hun oordeel? Als kind ging Johan de weg van iedereen. Dat hij als zevenjarige fantaseert en droomt over jongens doet bij hem geen belletje rinkelen. Dat gebeurt pas als hij in de puberteit komt en “De witte kiezel” leest, een boek over een jongen met homoseksuele gevoelens.
Ook hij raakt stilletjes verliefd. In het dorp en in de kerk is het hele thema onbespreekbaar. Hij kent ook niemand die ‘zo’ is. Van de weeromstuit sluit Johan zich op in zichzelf. Hij huilt en bidt dat het maar mag overgaan. Als het op catechisatie een keer over seksualiteit gaat en de dominee vraagt wat de jongeren vinden van homoseksualiteit, roept een jongen: “Homo’s branden voor eeuwig in de hel!” Johan raakt diep geschokt, maar houdt zich in. Eenmaal thuis, vraagt moeder hoe de avond was. ‘Klote!’, zegt hij en barst in tranen uit. Eindelijk bekent hij gevoelens te hebben voor jongens. Wat een opluchting dat zijn ouders hem niet veroordelen. Voor het eerst hoort hij dat zij zich weleens afvroegen wat er toch met hem aan de hand was. Als kind al speelde hij met poppen, ook was hij altijd zo gevoelig, zou …
Johan vraagt waarom ze hem zo lang lieten lijden. Met schaamte bekennen ze dat het vreemd geweest zou zijn als hij toch geen homo was. Tja, hoe vaak gaat het zo? ‘Verloren jaren’, had ook de titel van het boek kunnen zijn. Hopelijk heeft Johan nog vele jaren te gaan, samen met zijn partner Roy. Ze wonen nu in ‘vrijstad’ Culemborg, toepasselijke naam! De ballast uit zijn jeugd heeft hij van zich af weten te schudden. Daar gingen wel meerdere (‘genezings’)therapieën aan vooraf. Zij worden uitgebreid beschreven. Ik beveel het boek van harte aan bij iedereen die begaan is met de vaak wankele positie van LHBTI’s: ouders, pastors, ambtsdragers, leerkrachten en vele anderen.
Tot slot een citaat, beschreven na een ziekenhuisopname en Johan ’s nachts na een tot rust gekomen hartslag buiten overal kleine lichtjes ziet. “Op dat moment heb ik God van nabij gevoeld. In mijn alleen-zijn was ik plotseling niet langer alleen. Integendeel. Want onverwachts manifesteerde zich een bovenmenselijke kracht. Ik heb toen flink wat tranen gehuild, maar realiseerde me dat ik in al mijn kwetsbaarheid werd omgeven door een allesomvattende liefde.”
Met het door Dave Peters uitgebeelde ‘roze schaap’ op de boekomslag, ziet het boek er prachtig uit. Johan Verweij:
Het roze schaap - ‘Een gruwel Gods?‘ ISBN 9789463980258 Het boek is rechtstreeks te bestellen bij Johan Verweij (email: jstverweij@live.nl) óf bij Bol.com. De prijs bedraagt 19,90 euro.
